Digitale geletterdheid krijgt een vaste plek in het basis, speciaal- en het voortgezet onderwijs. We leven immers in een wereld waarin digitale technologie onderdeel is van bijna elk aspect van ons leven. Het is daarom belangrijk dat leerlingen voldoende digitale vaardigheden aanleren om succesvol te kunnen functioneren in de samenleving en op de arbeidsmarkt van morgen. Ondanks het groeiende belang ervan, bestaan er enkele hardnekkige misverstanden over wat digitale geletterdheid werkelijk inhoudt. Laten we enkele van deze misvattingen eens onder de loep nemen.
1. Digitale geletterdheid gaat alleen over het gebruik van technologie.
Een veelvoorkomende misvatting is dat digitale geletterdheid simpelweg draait om het kunnen bedienen van computers, tablets of smartphones. In werkelijkheid omvat het veel meer. Digitale geletterdheid is net als geletterdheid de verzameling competenties om kritisch en (zelf)bewust gebruik kunnen maken van digitale technologie. Het ontdekken van de mogelijkheden en aanleren van digitale informatievaardigheden. Het omvat ook het verwerven van kennis over digitale technologie en het kunnen inschatten van kansen en risico’s die het gebruik van digitale technologie met zich meebrengt.
2. Jongeren zijn van nature digitaal geletterd.
Hoewel jongeren vaak bekend staan als “digital natives” omdat ze zijn opgegroeid met technologie, betekent dit niet automatisch dat ze digitaal geletterd zijn. Veel jongeren zijn inderdaad vaardig in het bedienen van apparaten als tablets en smartphones, maar zijn zich vaak niet bewust van de werking, beperkingen en risico’s van de technologie. Digitale geletterdheid is daarom juist voor jongeren die opgroeien in een digitale wereld noodzakelijk.
3. Digitale geletterdheid is alleen belangrijk voor technische beroepen.
Het is waar dat digitale vaardigheden cruciaal zijn in veel technische beroepen, maar digitale geletterdheid is relevant voor vrijwel elk aspect van het moderne leven en werk. Van het invullen van belastingformulieren tot het communiceren met collega’s via e-mail, digitale geletterdheid is een vaardigheid die iedereen nodig heeft, ongeacht hun beroep. Bovendien zijn digitale vaardigheden van essentieel belang voor de beroepen van de toekomst die nu nog buiten ons voorstellingsvermogen liggen.
4. Onze lesmethoden zijn al volledig gedigitaliseerd
Sommige scholen denken dat ze door het digitaliseren van lesmethodes klaar zijn met de implementatie van digitale geletterdheid. Echter, bij digitale geletterdheid gaat het juist niet om de digitalisering van de school of lesmethode. Het is een veelvoorkomend misverstand dat het gebruik van een digibord of de aanschaf van computers of tablets voldoende is om digitale geletterdheid op school te bevorderen. In werkelijkheid is digitale geletterdheid veel meer dan alleen het gebruik van technologie.
5. Het is beter om te wachten met digitale geletterdheid totdat de kerndoelen bekend zijn
Het is begrijpelijk dat scholen willen wachten tot de kerndoelen voor digitale geletterdheid bekend zijn voordat ze volledig overgaan tot implementatie. Echter, het advies is om niet te wachten totdat de kerndoelen klaar zijn. Je verliest als school kostbare tijd waarin je nu al met digitale geletterdheid aan de slag had kunnen gaan. Want leerlingen moeten nu al voorbereid worden op een steeds meer gedigitaliseerde wereld. Het ontwikkelen van deze vaardigheden niet kan wachten tot de kerndoelen zijn vastgesteld. Bovendien is de basis al bekent in de vorm van aanbodsdoelen en waarvan hooguit de indeling nog verandert.
Start nu met de implementatie van digitale geletterdheid
Digitale geletterdheid start met een gedegen nulmeting, visie en beleid op digitale geletterdheid met als uitgangspunt de aanbodsdoelen van het SLO. Op basis hiervan kan digitale geletterdheid op maat geïmplementeerd worden, bijvoorbeeld door de inzet van workshops voor leraren, de inzet van bevoegde vakleerkrachten, het ontwikkelen van een leerlijn of andere vormen van begeleiding.
Ben jij als schoolleider, of ICT-coördinator of bestuurder al bezig met digitale geletterdheid, maar merk je dat de implementatie ervan moeizaam verloopt? Ervaar je dat er veel misverstanden leven bij collega’s over digitale geletterdheid? Heb je ondersteuning nodig bij het vormen van een visie en beleid op digitale geletterdheid? Wij helpen je er graag bij. Stuur me een DM of bel mij (Godfried) op 06-10 16 82 57
– Godfried Hartkamp, beleidsadviseur Digitale geletterdheid bij Dé Codeerschool
