Wat is kunstmatige intelligentie (AI) in het onderwijs?
Je kent het misschien wel: programma’s die automatisch spelling controleren of gepersonaliseerde rekensommen aanbieden op basis van wat een leerling goed of fout doet. Dat is kunstmatige intelligentie (AI) in het onderwijs! Het is technologie die leert van data en daar beslissingen mee neemt. AI kan bijvoorbeeld zorgen voor:
- Adaptieve leermiddelen: tools zoals Snappet passen het niveau van de opdrachten aan, gebaseerd op de prestaties van de leerling.
- Gepersonaliseerd leren: platforms zoals LessonUp bieden interactieve lessen die leerlingen op hun eigen tempo kunnen volgen.
Praktisch voorbeeld: een tool als Snappet analyseert direct hoe een leerling presteert op sommen en stelt vervolgopdrachten samen die passen bij wat die leerling nodig heeft. Dit kan leerkrachten veel tijd besparen, maar vraagt ook een kritische blik:
- Kwaliteit van de data: Zijn de gegevens die de tool gebruikt accuraat? Bijvoorbeeld: een leerling die door stress minder goed scoort, kan onterecht als ‘onderpresterend’ worden gezien.
- Privacy en ethiek: Wat gebeurt er met de leerlinggegevens die de tool verzamelt? Scholen moeten erop toezien dat data veilig blijft en uitsluitend wordt gebruikt om het onderwijs te verbeteren.
Volgens een rapport van de Europese Commissie (2020) is het essentieel dat AI in onderwijs wordt ingezet op een manier die transparant en veilig is, vooral omdat het direct invloed heeft op jonge mensen.
De ethische uitdagingen van kunstmatige intelligentie (AI) op school
Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er belangrijke ethische vragen waar leerkrachten rekening mee moeten houden:
- Is het eerlijk? AI-tools zijn afhankelijk van data. Als die data onvolledig of bevooroordeeld is, kunnen bepaalde leerlingen onterecht worden benadeeld. Stel je een leerling voor die een lagere score krijgt door een systeemfout, niet door zijn eigen prestaties. Hier blijft de rol van de leerkracht cruciaal om ongelijkheden te voorkomen.
- Hoe zit het met privacy? Veel AI-tools verzamelen persoonlijke gegevens, zoals toetsresultaten en leergedrag. Hoe zorg je ervoor dat deze gegevens veilig blijven en niet voor commerciële doeleinden worden gebruikt? De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geeft duidelijke richtlijnen, maar als leerkracht is het goed om kritische vragen te stellen bij de tools die je inzet.
- Wie blijft de baas? AI kan voorstellen doen, maar de eindbeslissing moet altijd bij de leerkracht liggen. Alleen jij kent de nuances van je klas en kunt beoordelen of een voorgestelde aanpassing ook echt bij de behoeften van een leerling past.
Hoe gebruik je AI op een slimme manier in de klas?
Er zijn praktische stappen die je als leerkracht kunt zetten om AI op een verantwoorde manier te gebruiken:
- Kies bewust tools – kijk kritisch naar de AI-tools die je inzet. Wat voor data gebruiken ze? Zijn de resultaten goed te begrijpen? Welke rol blijft de leerkracht spelen? Probeer bijvoorbeeld tools zoals LessonUp, die niet alleen AI biedt, maar ook ruimte laat voor jouw eigen invulling.
- Betrek leerlingen – laat leerlingen zelf nadenken over wat technologie voor hen doet. Bespreek bijvoorbeeld hoe apps zoals Duolingo bepalen welke oefening een leerling krijgt. Hoe maakt de app die keuze? Door hierover te praten, leren leerlingen kritisch naar technologie kijken.
- Blijf in gesprek – werk samen met je collega’s om ervaringen te delen. Wat werkt goed? Wat roept vragen op, bijvoorbeeld over privacy of de interpretatie van data? Het continu delen van inzichten helpt om AI beter te integreren in de klas.
Kunstmatige intelligentie (AI) in het onderwijs kan ons helpen om beter les te geven en meer tijd over te houden voor wat echt belangrijk is: persoonlijke aandacht voor je leerlingen. Tegelijkertijd vraagt het van leerkrachten een kritische blik en de bereidheid om nieuwe technologieën te begrijpen. Hoe zorg je ervoor dat de leerkrachten hier de juiste handvaten krijgen? Bij dé codeerschool bieden we praktische workshops en begeleiding die aansluiten op jouw dagelijkse praktijk in de klas. Samen zorgen we ervoor dat kunstmatige intelligentie een verantwoord hulpmiddel wordt dat jouw onderwijs versterkt.
Plan vandaag nog een vrijblijvend adviesgesprek in en ontdek hoe dé codeerschool jou kan helpen om AI slim en ethisch in te zetten in jouw lessen. Onze experts maken een op maat gemaakt plan dat aansluit bij jouw doelen en behoeften.
Bronnen
Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2017). Machine, platform, crowd: Harnessing our digital future.
Europese Commissie. (2020). White paper on Artificial Intelligence: A European approach to excellence and trust.
OESO. (2019). Artificial Intelligence in Society.
